Ucan News - hãng thông tấn chuyên đưa tin về các vấn đề và sự kiện liên quan đến Giáo hội Công giáo ở Châu Á, vừa có bài viết (ở đây: UCAN N...
Ucan News - hãng thông tấn chuyên đưa tin về các vấn đề và sự kiện liên quan đến Giáo hội Công giáo ở Châu Á, vừa có bài viết (ở đây: UCAN News) về vụ việc liên quan tới linh mục Hồ Hữu Hòa. Đây là một trong những bài phân tích đi sâu vào sự kiện đã kéo dài suốt ba năm nhưng vẫn chưa có lời giải đáp chính thức, để lại một “vết thương hở” trong lòng cộng đoàn tín hữu.
Chúng tôi dịch và đăng lại ở đây để rộng đường dư luận. Tựa do người đăng bài đặt. Bài viết không nhất thiết phản ánh quan điểm của Phailamgi.
Hồ Hữu Hòa - người thứ 3 mặc áo linh mục từ bên phải - được truyền chức vào tháng 12/2022 tại Giáo phận Massin - Philippines
Trong dòng lịch sử, Giáo phận Vinh vừa được ca ngợi như một “cái nôi ơn gọi” của Giáo hội Công giáo Việt Nam, vừa bị nhìn nhận như một “điểm nóng” của tranh cãi và xung đột.
Từ những phong trào giáo dân kiên cường, hàng ngũ linh mục dồi dào cho đến những vụ tranh chấp đất đai và các cuộc biểu tình công khai, Vinh nhiều lần trở thành tuyến đầu giữa Giáo hội và xã hội.
Thế nhưng, kể từ năm 2022, vụ việc liên quan đến Gioan Baotixita Hồ Hữu Hòa - một nhân vật gây nhiều tranh cãi, bất ngờ được truyền chức linh mục tại Philippines - đã đặt giáo phận vào tâm điểm của cơn bão, để lại hàng loạt câu hỏi chưa được giải đáp.
Ảnh: UCAN News
Một nhân vật gây tranh cãi
Trước khi thụ phong, Hồ Hữu Hòa không phải là cái tên xa lạ ở Việt Nam. Ông từng khét tiếng với nghề xem bói và dính líu đến một vụ án hối lộ đình đám liên quan đến quan chức cấp cao.
Sau thời gian thụ án, ông bất ngờ xuất hiện dưới một diện mạo hoàn toàn mới. Cuối năm 2022, ông được phong phó tế rồi linh mục tại Giáo phận Maasin (Philippines), với hồ sơ dường như được xác nhận từ Giáo phận Vinh.
Với những tín hữu quen thuộc lộ trình ơn gọi - thường ít nhất 7-8 năm đào tạo tại chủng viện và được giám sát nghiêm ngặt bởi giáo phận gốc - thì tin này như tiếng sét ngang tai.
Ý tưởng rằng một người chưa từng được biết đến là có nền tảng thần học, lại mang quá khứ tai tiếng, bỗng khoác áo linh mục, thật khó để chấp nhận.
Thánh lễ truyền chức linh mục cho Hồ Hữu Hòa tại Giáo phận Massin
Cú sốc trong cộng đoàn tín hữu
Việc truyền chức lập tức gây phẫn nộ. Trên mạng xã hội cũng như trong các cuộc trò chuyện nơi giáo xứ, người ta đặt ra hàng loạt câu hỏi: Tại sao điều này có thể xảy ra? Ai chịu trách nhiệm? Tại sao Giáo hội im lặng?
Trong tuyên bố chính thức, Giám mục Vinh phủ nhận trách nhiệm, cho rằng văn phòng giáo phận bị lợi dụng. Ngài đổ lỗi cho văn phòng chưởng ấn đã ký giấy tờ mà không có sự ủy nhiệm hợp lệ.
Dù lời giải thích này có thể đứng vững về mặt pháp lý, nhiều tín hữu vẫn bất bình. Theo họ, là mục tử tối cao, giám mục không thể phủi tay trước trách nhiệm.
Sự việc còn khoét sâu những chia rẽ nội bộ. Một số linh mục bất đồng quan điểm, như cha Antôn Đặng Hữu Nam, đã công khai chỉ trích sự điều hành giáo phận, coi đây là bằng chứng của những lỗ hổng mang tính hệ thống.
Về mặt thần học và giáo luật, vụ việc đặt ra vấn đề nghiêm trọng. Theo luật, để được hợp thức hóa, ứng viên phải có dimissorial letters - thư giới thiệu chính thức từ giám mục gốc.
Nếu giấy tờ trình tại Philippines là giả mạo, thì việc truyền chức không thành hiệu lực, và mọi hành vi bí tích của Hồ Hữu Hòa đều vô giá trị.
Sự im lặng kéo dài
Đến nay đã hơn ba năm trôi qua. Vinh và Maasin đều hứa hẹn điều tra nhưng chưa công bố kết quả nào. Vatican cũng giữ im lặng. Ngay cả Hội đồng Giám mục Việt Nam, vốn có thể đóng vai trò định hướng, cũng chưa có động thái rõ rệt.
Trong mắt nhiều tín hữu, sự im lặng từ mọi cấp độ như một lựa chọn có chủ ý, để vụ việc dần rơi vào quên lãng. Có người nghi ngờ rằng sự im lặng này liên quan đến tiến trình cải thiện quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Tòa Thánh.
Tuy nhiên, cộng đoàn vẫn chờ đợi. Như một giáo dân thốt lên: “Nếu chúng tôi không biết sự thật, làm sao còn tin rằng Giáo hội minh bạch với chúng tôi?”
Thánh lễ tại nhà thờ Chính tòa Xã Đoài - Giáo phận Vinh
Vết thương hở trong lòng Giáo hội
Giáo phận Vinh vốn vừa giàu sức sống, vừa thường xuyên gắn liền với những cuộc căng thẳng. Hiện có hơn 308.000 giáo dân, gần 270 linh mục, 2.000 tu sĩ trong 132 giáo xứ.
Trong đại dịch 2021, Vinh từng phong chức 34 linh mục trong một ngày, một minh chứng cho sự dồi dào ơn gọi. Giáo phận cũng đã dâng hiến cho Giáo hội sáu vị tử đạo được tuyên thánh năm 1988.
Song song, Vinh cũng thường là tâm điểm của tranh chấp đất đai: từ cuộc biểu tình hàng chục ngàn người năm 2011, đến vụ căng thẳng ở Kẻ Gai năm 2018, hay xung đột đất ở Trại Gáo năm 2023.
Trong bối cảnh ấy, vụ Hồ Hữu Hòa trở thành một vết thương đặc biệt nhức nhối. Nó phơi bày lỗ hổng quản trị, đào sâu chia rẽ nội bộ, và làm lung lay niềm tin vào sự lãnh đạo mục vụ.
Điều khiến nhiều người đau lòng hơn cả không phải bản thân vụ truyền chức, mà là sự im lặng sau đó.
Trong đời sống Giáo hội, sự thật không chỉ là chi tiết hành chính, mà là trách nhiệm mục vụ và nền tảng của lòng tín thác.
Nếu sự thật tiếp tục bị trì hoãn, vết nứt đức tin sẽ càng nới rộng, để lại dấu ấn khó phai không chỉ nơi Giáo phận Vinh mà còn trên uy tín của toàn thể Giáo hội Công giáo Việt Nam.
Nguồn
Chúng tôi dịch và đăng lại ở đây để rộng đường dư luận. Tựa do người đăng bài đặt. Bài viết không nhất thiết phản ánh quan điểm của Phailamgi.
Hồ Hữu Hòa - người thứ 3 mặc áo linh mục từ bên phải - được truyền chức vào tháng 12/2022 tại Giáo phận Massin - Philippines
Trong dòng lịch sử, Giáo phận Vinh vừa được ca ngợi như một “cái nôi ơn gọi” của Giáo hội Công giáo Việt Nam, vừa bị nhìn nhận như một “điểm nóng” của tranh cãi và xung đột.
Từ những phong trào giáo dân kiên cường, hàng ngũ linh mục dồi dào cho đến những vụ tranh chấp đất đai và các cuộc biểu tình công khai, Vinh nhiều lần trở thành tuyến đầu giữa Giáo hội và xã hội.
Thế nhưng, kể từ năm 2022, vụ việc liên quan đến Gioan Baotixita Hồ Hữu Hòa - một nhân vật gây nhiều tranh cãi, bất ngờ được truyền chức linh mục tại Philippines - đã đặt giáo phận vào tâm điểm của cơn bão, để lại hàng loạt câu hỏi chưa được giải đáp.
Ảnh: UCAN News
Một nhân vật gây tranh cãi
Trước khi thụ phong, Hồ Hữu Hòa không phải là cái tên xa lạ ở Việt Nam. Ông từng khét tiếng với nghề xem bói và dính líu đến một vụ án hối lộ đình đám liên quan đến quan chức cấp cao.
Sau thời gian thụ án, ông bất ngờ xuất hiện dưới một diện mạo hoàn toàn mới. Cuối năm 2022, ông được phong phó tế rồi linh mục tại Giáo phận Maasin (Philippines), với hồ sơ dường như được xác nhận từ Giáo phận Vinh.
Với những tín hữu quen thuộc lộ trình ơn gọi - thường ít nhất 7-8 năm đào tạo tại chủng viện và được giám sát nghiêm ngặt bởi giáo phận gốc - thì tin này như tiếng sét ngang tai.
Ý tưởng rằng một người chưa từng được biết đến là có nền tảng thần học, lại mang quá khứ tai tiếng, bỗng khoác áo linh mục, thật khó để chấp nhận.
Thánh lễ truyền chức linh mục cho Hồ Hữu Hòa tại Giáo phận Massin
Cú sốc trong cộng đoàn tín hữu
Việc truyền chức lập tức gây phẫn nộ. Trên mạng xã hội cũng như trong các cuộc trò chuyện nơi giáo xứ, người ta đặt ra hàng loạt câu hỏi: Tại sao điều này có thể xảy ra? Ai chịu trách nhiệm? Tại sao Giáo hội im lặng?
Trong tuyên bố chính thức, Giám mục Vinh phủ nhận trách nhiệm, cho rằng văn phòng giáo phận bị lợi dụng. Ngài đổ lỗi cho văn phòng chưởng ấn đã ký giấy tờ mà không có sự ủy nhiệm hợp lệ.
Dù lời giải thích này có thể đứng vững về mặt pháp lý, nhiều tín hữu vẫn bất bình. Theo họ, là mục tử tối cao, giám mục không thể phủi tay trước trách nhiệm.
Sự việc còn khoét sâu những chia rẽ nội bộ. Một số linh mục bất đồng quan điểm, như cha Antôn Đặng Hữu Nam, đã công khai chỉ trích sự điều hành giáo phận, coi đây là bằng chứng của những lỗ hổng mang tính hệ thống.
Về mặt thần học và giáo luật, vụ việc đặt ra vấn đề nghiêm trọng. Theo luật, để được hợp thức hóa, ứng viên phải có dimissorial letters - thư giới thiệu chính thức từ giám mục gốc.
Nếu giấy tờ trình tại Philippines là giả mạo, thì việc truyền chức không thành hiệu lực, và mọi hành vi bí tích của Hồ Hữu Hòa đều vô giá trị.
Sự im lặng kéo dài
Đến nay đã hơn ba năm trôi qua. Vinh và Maasin đều hứa hẹn điều tra nhưng chưa công bố kết quả nào. Vatican cũng giữ im lặng. Ngay cả Hội đồng Giám mục Việt Nam, vốn có thể đóng vai trò định hướng, cũng chưa có động thái rõ rệt.
Trong mắt nhiều tín hữu, sự im lặng từ mọi cấp độ như một lựa chọn có chủ ý, để vụ việc dần rơi vào quên lãng. Có người nghi ngờ rằng sự im lặng này liên quan đến tiến trình cải thiện quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Tòa Thánh.
Tuy nhiên, cộng đoàn vẫn chờ đợi. Như một giáo dân thốt lên: “Nếu chúng tôi không biết sự thật, làm sao còn tin rằng Giáo hội minh bạch với chúng tôi?”
Thánh lễ tại nhà thờ Chính tòa Xã Đoài - Giáo phận Vinh
Vết thương hở trong lòng Giáo hội
Giáo phận Vinh vốn vừa giàu sức sống, vừa thường xuyên gắn liền với những cuộc căng thẳng. Hiện có hơn 308.000 giáo dân, gần 270 linh mục, 2.000 tu sĩ trong 132 giáo xứ.
Trong đại dịch 2021, Vinh từng phong chức 34 linh mục trong một ngày, một minh chứng cho sự dồi dào ơn gọi. Giáo phận cũng đã dâng hiến cho Giáo hội sáu vị tử đạo được tuyên thánh năm 1988.
Song song, Vinh cũng thường là tâm điểm của tranh chấp đất đai: từ cuộc biểu tình hàng chục ngàn người năm 2011, đến vụ căng thẳng ở Kẻ Gai năm 2018, hay xung đột đất ở Trại Gáo năm 2023.
Trong bối cảnh ấy, vụ Hồ Hữu Hòa trở thành một vết thương đặc biệt nhức nhối. Nó phơi bày lỗ hổng quản trị, đào sâu chia rẽ nội bộ, và làm lung lay niềm tin vào sự lãnh đạo mục vụ.
Điều khiến nhiều người đau lòng hơn cả không phải bản thân vụ truyền chức, mà là sự im lặng sau đó.
Trong đời sống Giáo hội, sự thật không chỉ là chi tiết hành chính, mà là trách nhiệm mục vụ và nền tảng của lòng tín thác.
Nếu sự thật tiếp tục bị trì hoãn, vết nứt đức tin sẽ càng nới rộng, để lại dấu ấn khó phai không chỉ nơi Giáo phận Vinh mà còn trên uy tín của toàn thể Giáo hội Công giáo Việt Nam.
Nguồn
COMMENTS